"Petit à petit l'oiseau fait son bonnet."
Naam van een winkeltje in Nigeria
"Jaguar", Jean Rouch, 1971
En of ik archaïsche maatschappijvormen begrijp! Wat moet je als leider anders met de massa dan die zoveel mogelijk beteugelen? Je moet toch niet aan de chaos denken die zou ontstaan als je (met name) de jeugd niet aan strikte banden zou leggen?
Dus vroeg trouwen. Het liefst bij de eerste menstruatie. Stel je voor dat je dochter misbruikt zou worden... Tja, dan kun je haar niet meer eerbaar huwen niet waar. Dan zit je je hele leven opgescheept met dat nutteloze mondje om te voeden. Meteen weggeven is het devies. Of tenminste een braaf vriendje met wie er geen seks bedreven wordt, en waar, uiteraard, sooner or later getrouwd wordt.
De jongens! Breek me de bek niet open! Wat doen we daarmee? Hopeloze gevallen. In het leger dan maar. Ook zo vroeg mogelijk. En als ze het overleven daarna een serieuze baan als agrariër of verkoper op de markt. Als ze maar van drugs en alcohol af blijven. En van verderfelijke muziek! Je moet er toch niet aan denken dat de jeugd zich bezondigt aan sex and drugs and rock'n'roll? Wat een verkeerde ideeën ze op zouden doen... Wat zou er van hen moeten worden? En van ons? De jongens ook maar huwen. Homo? Nee hoor, niet bij ons. Huwen zullen ze, en kinderen krijgen. Het geluk zullen ze kennen, al duwen we het hen in de strot, in maritale staat met kroost.
Het klinkt zooo aanlokkelijk allemaal. Een geordend leven. Geen uitspattingen. Lopen tussen de rails, volgens vaststaande regels die iemand anders heeft bedacht. Hoe makkelijk wordt het je gemaakt, je hoeft immers geen verantwoording af te leggen voor je eigen ontwikkeling, geen verantwoordelijkheid voor wat je doet _ alles is toch al lang voor je geregeld, in een perpetuum mobile van tradities die keurig nageleefd worden, generatie na generatie. Wat een weelde aan rust en regelmaat, wat een heerlijke systemen om in te passen...
Nee? Niet mee eens? Goh... Waarom niet? De liefde van uw leven pas op latere leeftijd ontmoet? Terwijl scheiden niet mocht? Huh... inderdaad niet helemaal de bedoeling. Een sukkel in bed gehuwd en er niet van af kunnen? Ook daar hebt u een punt. Echtelieden elk in een andere richting gaan leven, na 20 jaar niet meer op dezelfde golflengte, kloven van intellectuele verschillen die gapen? Je hele leven op je oorspronkelijk niveau gebleven, nooit de kans gekregen om je te ontplooien, te cultiveren? Mmmmm....
Ik geloof toch maar dat we het bij het goede einde hebben, hier in Nederland. Aan de volwassen Nederlanders zou je niet zeggen dat ze zo gek zijn geweest in hun jonge jaren. Zo netjes, zo gedisciplineerd. Hardwerkend, evenwichtig. Ik ga toch maar mijn kinderen lekker vrij laten in wat ze willen doen en laten. Al betekent het dat ze met drugs experimenteren. Al sparen zij liefjes voor één nacht voor ze zich settelen, àls ze zich settelen. Al stoppen ze met hun studie om een sabbatical te nemen en draait het uit op twaalf ambachten dertien ongelukken. Ze maken hun eigen wetten, hun eigen keuzen. Zo breien ze al zoekend hun leventje in elkaar. Misschien is dat een verlies van tijd en misschien is dat ook wel heel gevaarlijk. Maar de kans dat je later opeens om je heen kijkt en beseft dat je het toch anders had gewild wordt er wel veel kleiner door.
.