Vandaag wil ik het hebben over cynisme.
Cynisme. Ongeloof, wantrouwen, argwaan, zwartgalligheid. Ik, bijvoorbeeld, uw eigen Ouwe Zeikwijf, ben cynisch. Oja. Mijn eerste opwelling bij het vernemen van nieuws is er steevast eentje van bijtende spot. Ik hervat mezelf dikwijls vrij snel, maar de onderstroom is er, en laat diepe sporen in mijn gemoed. Dagelijks moet ik mezelf dwingen om het goede in de mens - het goede in de groep, in de organisaties, in de overheid - te herontdekken en te aanvaarden.
In het oude China hadden ze Prof. Meng. Een goedgelovige filosoof, die zijn joviale welwillendheid staafde met:
"De mens wordt goedaardig geboren. Geen mens kan immers de neiging weerstaan een achtergelaten zuigeling langs de kant van de weg op te pakken."
"Tondemonai!" had zijn opponent Prof. Xun verontwaardigd gebulderd als hij Japans had gesproken, "De mens is door en door slecht! Enkel door keihard aan zichzelf te werken wordt het wel eens wat met hem."
Ik ben een fervente adept van Prof. Xun, en kan mij een leven zonder cynisme net zo min voorstellen als zonder thee of chocola. Een gezonde portie sarcasme lijkt me overigens onontbeerlijk in de bittere strijd tegen hypocriete politici (wat voor een cynicus een pleonasme is), opdringerige overheidsinstellingen à la Big Brother met of zonder grijpgrage kapitalistische conglomeraten en geprivatiseerde reuzen. Ik vraag me dan ook ten zeerste af hoe het nu gesteld is met het meldpunt cynisme dat de Gemeente Rotterdam vorige herfst meende te moeten openen om de werksfeer onder haar ambtenaren op te vrolijken.
Een positief resultaat hebben ze al binnen: alleen al het lezen van zo'n bericht vervult zelfs deze cynicus spontaan met een intense liefde voor de mensheid, en vooral met dankbaarheid.
Naschrift dd 12 april: "Voor de overweldigende lachbui." Moest ik na "dankbaarheid" toevoegen na klachten van lezers die 'm niet vatten.
2de naschrift: Na opmerkingen van lezers moet ik verduidelijken dat bewust bericht in het NRC echt is. Geen grap à la Molovich.
3de naschrift: als er nog meer klachten komen haal ik dit log weg. Verdomme!