Spectre

Spectre betekent spook, in het Engels maar ook in het Frans. Niet octopus, dus, wat je zou denken door het logo van de gelijknamige organisatie waartegen James Bond al tientallen jaren tevergeefs vecht. Al draait de laatste worp in die serie sinds oktober, hij trekt nog volle zalen, bleek toen wij zonder reservering de vertoning van 16 uur wilden pikken. Werd 18. Met reservering.

En terecht, die volle zalen, als u het mij vraagt. Één van de fraaiste James Bond. De cameravoering is oogstrelend, het plot up to date, de effecten adembenemend. En last but not least: de casting. Behalve Blofeld die wellicht op een haar na niet helemaal klopt, is de rest van een trefzekerheid niet te dromen. De keuze voor uitgerekend DIE tweede boef is simpelweg geniaal (er wordt een connectie gemaakt die ik maar al te graag hier zou willen weggeven). Het poppetje van dienst is een snoepje voor het oog, Fiennes als M is hier zeker geschikt als vervanging van Dench, hoe geweldig ik haar in die rol vond, omdat hij toch wat acties verricht die je haar moeilijk ziet doen, Q als een piepjonge nerd: broodnodige upgrade in dit digitale tijdperk, maar de absolute topper is onze James zelf. Zijn er mensen die Craig niet de allerbeste Bond ooit vinden? Hij onttroont zelfs onze generatiefavoriet Moore. Brosnan was te gladjes, Dalton niet helemaal up to the challenge, Lazenby ronduit ondermaats, Connery kon ermee door, maar Craig? De perfecte mix van stoere bouw, niet al te knap (hij ís een moordenaar laten we wel wezen), humorvol en zelfs lief. Ik zag hem bij Graham Norton ook nog niet al te dom voor de dag komen – een uitzondering op mijn hardnekkige vooroordeel over acteurs (mooie dombo's die de gevatte vondsten van lelijke scriptschrijvers in de mond gelegd krijgen).

De actiescenes mogen soms wat aan de langdradige kant uitpakken, ze zijn verbluffend. Alleen het eerste shot mag van mij over. Dat plein in Mexico city ziet er supernep uit, en wie de feestvierende massa als levensecht ervaart heeft duidelijk zijn uiterste best gedaan met de suspension of disbelief. Op de Bechdel scale bungelt deze James Bond, net als zijn voorgangers, onderaan. Welgeteld 4 vrouwen krijgen een paar seconden het woord, en nooit met elkaar. 3 van de 4 zijn poppekoppen. Ja, Bellucci ook. Haar rol is ook nog minimaal: zij is er, met haar shocking 51 jaar, duidelijk als excuus-“bes” bij gehaald, terwijl ze maar 3½ jaar met Craig scheelt. Ik maak trouwens dit feministische faux-pas goed door aansluitend naar het historische drama Kenau te kijken, dat qua Bechdelgehalte een film of 10 waard is, en passant de kwaliteit van de Nederlandse producties naar een onverwacht niveau opkrikkend (na een aantal van deze gewaarwordingen begin ik te vermoeden dat een beslissende omslag heeft plaatsgevonden: Nederlandse acteurs blijken eindelijk te kunnen acteren).

Terug naar onze James. Het plot is jaren 10-waardig. Bij het eindshot verzucht ik: “De werkelijkheid is erger.” Als je over de 50 bent zoals ik, dan heb sinds je kindertijd zoveel shit gehoord, over de zoveelste cover up (Kennedy! Srebrenica! Fortuyn! Van Gogh! TTIP!), de zoveelste burgeroorlog door de geheime dienst van de VS om grondstoffen ontketend (Vietnam! Suriname! Irak! Georgië! De Arabische Lente! Oekraïne!), dat je niet anders kan concluderen dat de wereld geregeerd wordt door hebzucht. In de werkelijkheid zijn er geen good guy's en bad guy's, geen geheime diensten die in naam van een brave koningin goede acties verrichten. In de werkelijkheid kunnen we niemand vertrouwen, en zeker niet onze regeringen. In de werkelijkheid ís Spectre de geheime dienst, en zijn alle James Bonden in dienst van het grote geld, al weten zij het zelf misschien niet. De goedzak in hun midden die zorgt dat het algemeen belang zegeviert, die bestaat godverdomme niet. Maar ach, die hollywoodiaanse happy endings laten ons een eind wegdromen, en daar is ook wat voor te zeggen.